درس تنظیم و کنترل بودجه (1)

کی از دروسی که دردوره کارشناسی رشته مدیریت بازرگانی باید گذرانده شود درس تنظیم تنظیم و کنترل بودجه است  در این گزیده نکات مهم درس با سوالات سالهای گذشته ارائه شده است

 مقدمه   در این درس با تعریف بودجه عمومی و انواع شیوه های بودجه ریزی و معایب و مزایای آنها نحوه بودجه ریزی عملیاتی و شاخص های عملکرد وتجارب برخی ازکشورها در زمینه بودجه ریزی عملیاتی آشنا خواهیم شد

منبع بودجه عملیاتی  تالیف علی پناهی و سوالات چندساله و جزوه درسی اینجانب در دانشگاه پیام نور

بسمه الله الرحمان الرحیم

منبع بودجه عملیاتی  تالیف علی پناهی   تهیه کننده حسینی  مدرس دانشگاه پیام نور

فصل اول

آشنایی با بودجه و بودجه ریزی عمومی

مطالب مورد بحث 

1-تعریف بودجه ریزی  عمومی

2-اهداف چندگانه بودجه ریزی عمومی

3- پیامدهای اهداف چندگانه عمومی

4- ویژگی ها ومراحل و چرخه بودجه ریزی عمومی

5- دیدگاههای متعارض نقش آفرینان بودجه ریزی عمومی 

تعریف بودجه عمومی  

بودجه ریزی عمومی را می توان از دو دیدگاه بررسی کرد
1-1- ازدیدگاه کلی و ابتدایی

 عبارت از تعیین مصارف و منابع یک کشوردرطی یک دوره مالی معین می باشد مدت این دوره می تواند برحسب نیازتعیین شود ولی اغلب یکساله است 

2-1- ازدیدگاه تکامل یافته

انتخاب از بین گزینه های ممکن با استفاده از اصول وقواعد معین می باشد

و طی این مرحله به محل نزاع میان قانون گذران بعنوان تصویب کنندگان منابع بر اساس قواعد خاص و مجریان  بعنوان هزینه گنندگان در قالب مقررات حاکم شده است

با درنظرگرفتن تعاریف فوق نتایج زیر حاصل می شود

3-1- بودجه یکی از موثرترین و کارامدترین ابزارهای دولتها برای ایفای وظایف و اجراء سیاستهای مورد نظر است

4-1- ماهیت بودجه و بودجه ریزی عمومی، آمار و ارقام مالی صرف نیست بلکه ابزارحکمرانی دولتها است

5-1- بخش تفکیک ناپذیری از فعالیتهای حاکمیتی عرصه تعاملات سیاسی است

6-1- تخصیص منابع در قالب دستورالعملهای خاصی است که بیشتر در نظام اداری شکل گرفته وتخصیص منابع بدون آن معنای چندانی ندارد یعنی بودجه ریزی عمومی یک فرایند مکانیکی صرف نبوده که  تنها درحوزه تخصص کارشناسان باشد

7-1- بودجه ریزی عمومی بهترین شیوه برای ایجاد تعادل میان مطالبات مشروع شهروندان و تنظیم نحوه تخصیص منابع به مطالبات فوق و فرایندهای تصمیم گیری مرتبط است که درچارچوب آن مناسبترین گزینه برای نیل به منافع عمومی انتخاب می شود

عناصربنیادی برای درک کارایی این تخصیص ها عبارتند از

الف- اهداف مختلفی که بودجه درپی تحقق آن است

ب- پیامدهای چرخه بودجه برای طرف های درگیر درفرآیند بودجه

ج- دیدگاه های متعارض نقش آفرینان بودجه